Του Μανόλη Αρχοντάκη
Ο διαλογισμός είναι μια πρακτική που εξασκώ εδώ και 25 χρόνια, και σε αυτό το άρθρο θα μοιραστώ μαζί σου τα βότανα που χρησιμοποιώ ως βοηθήματα για να εισέρχομαι βαθύτερα στην εμπειρία του διαλογισμού — χωρίς παρενέργειες. Τα αγαπημένα μου βότανα, τα οποία ξεχωρίζω, είναι το Haritaki, το χαμομήλι, το φασκόμηλο και το πράσινο τσάι.
Haritaki: Καθαρισμός Νου και Σώματος
Το Haritaki (Terminalia chebula) είναι ίσως το πιο σημαντικό βότανο που έχω βρει ότι με βοηθά στο διαλογισμό. Στην Αγιουρβέδα θεωρείται ένα από τα πιο ισχυρά βότανα για την κάθαρση του σώματος και του νου. Σύμφωνα με Αγιουρβεδικά κείμενα, δίνεται και σε παιδιά που έχουν χάσει τους για να μειωθεί ο φόβος τους.
Προσωπικά, καταναλώνω 1/3 κουταλάκι του γλυκού λίγο πριν από τον καθιστό διαλογισμό, ώστε να καθαρίσει ο νους μου από αρνητικές και υπερβολικές σκέψεις. Το Haritaki με βοηθά να ηρεμώ και να «ξεπλένω» το υποσυνείδητο από φόβους. Έρευνες δείχνουν ότι καταστέλλει τη δραστηριότητα στην αμυγδαλή (το κέντρο του φόβου στον εγκέφαλο), δημιουργώντας ένα αίσθημα ελευθερίας και εσωτερικής ελαφρότητας.
Την πρώτη φορά που το δοκίμασα ήταν σε δόση (περίπου 1/2 κουταλάκι), όλες οι σκέψεις σταμάτησαν — κυριολεκτικά. Έφτασα στο σημείο να κλειδωθώ έξω από το αυτοκίνητό μου, γιατί δεν σκεφτόμουν τίποτα. Αυτό, καταδεικνύει τη δύναμή του.
Άτομα που το χρησιμοποιούν τακτικά αναφέρουν:
- Μείωση παρανοϊκής σκέψης και εμμονών
- Κατάργηση εσωτερικής φλυαρίας
- Αυξημένη ικανότητα να “είσαι παρών” χωρίς ανάλυση
Το Haritaki ενισχύει επίσης την οξυγόνωση του εγκεφάλου, προσφέροντας εγρήγορση χωρίς υπερδιέγερση. Θυμάμαι μετά από μια φορά που το πήρα, και jogging 5 χιλιομέτρων, ένιωθα απίστευτα ανάλαφρος, σαν να πετούσα – σωματικά και πνευματικά.
Και κάτι άλλο τώρα. Το Haritaki έχει πολύ ξινή και άσχημη γεύση. Παρ’ όλα αυτά, στην Αγιουρβέδα (και όχι μόνο) λένε ότι η πέψη ξεκινάει από το στόμα και ότι πρέπει να γευόμαστε τα βότανα που παίρνουμε, για να νιώσουμε την επίδρασή τους 100% μέσα μας. Οπότε, αν αποφασίσεις να το πάρεις, θα σου πρότεινα να το πάρεις σε σκόνη και να το πιεις με νερό ή, το πολύ-πολύ, με γάλα — και όχι σε κάψουλες. Το ξαναλέω: έχει άσχημη γεύση! Εμένα μου έρχεται μερικές φορές να κάνω εμετό, αλλά αυτή η γεύση βάζει τον νου στη θέση του!
Χαμομήλι: Χαλάρωση, Ανακούφιση και Είσοδος σε Θήτα Κύματα
Το χαμομήλι βοηθά στην ανακούφιση σωματικών πόνων – κρίσιμο για όσους διαλογίζονται για ώρες σε καθιστή στάση. Όσοι έχουν διαβάσει το βιβλίο μου “Your Life in Your Hands” γνωρίζουν ότι προτείνω συνεδρίες διάρκειας έως και τριών ωρών. Μετά τις δύο ώρες καθιστού διαλογισμού, ο πόνος γίνεται έντονος. Το χαμομήλι μειώνει αυτήν την ένταση, επιτρέποντας πιο μακροχρόνιο και άνετο διαλογισμό.
Παράλληλα, έχει ήπια καταπραϋντική δράση που ευνοεί την είσοδο του εγκεφάλου σε Θήτα ή και Δελτα — κύματα που συνδέονται με βαθύ διαλογισμό, δημιουργικότητα και ενόραση. Στην Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική, αναφέρεται ότι ενισχύει το αίσθημα χαράς και καλής διάθεσης, κάτι που έχω διαπιστώσει και προσωπικά.
Φασκόμηλο και Πράσινο Τσάι: Συγκέντρωση και Διαύγεια
Το επόμενο βότανο που συχνά χρησιμοποιώ πριν από τον διαλογισμό είναι το φασκόμηλο. Είναι γνωστό για τις νοητικές του ιδιότητες. Παραδοσιακά χρησιμοποιείται για καθαρισμό του χώρου και του νου, αλλά και για ενίσχυση της συγκέντρωσης.
Το φασκόμηλο σταθεροποιεί τη διάθεση και έχω βρει ότι με κάνει πνευματικά ικανότερο να αντεπεξέλθω στον διαλογισμό. Έχει λεπτή τονωτική επίδραση στο νευρικό σύστημα, βοηθώντας να διατηρηθεί η εγρήγορση και η καθαρή σκέψη, χωρίς τη νευρικότητα που μπορεί να προκαλέσουν άλλα διεγερτικά. Μάλιστα, μία φορά που το πήρα σε μεγάλη δόση, παρατήρησα ότι με βοήθησε τόσο πολύ στη συγκέντρωση, σαν να είχα πιει έναν δυνατό καφέ, αλλά χωρίς παρενέργειες και τη νευρικότητα που προκαλεί η καφεΐνη.
Το προτείνω σε αυτούς που διαλογίζονται το βράδυ, γιατί μειώνει το αίσθημα πνευματικής θολούρας ή κόπωσης και, παράλληλα, τους επιτρέπει να κοιμηθούν — σε αντίθεση με το πράσινο τσάι, που έχει καφεΐνη και μπορεί να κάνει κάποιον να χάσει τον ύπνο του.
Το πράσινο τσάι, από την άλλη, προάγει τη χαλαρή συγκέντρωση χωρίς υπερένταση (σαν τον καφέ, αν και αυτό περιέχει καφεΐνη, αλλά πολύ λιγότερη). Ξυπνά τον νου χωρίς να προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία. Βοηθά το σώμα να διατηρεί στάση και επίγνωση, ειδικά όταν ο νους αρχίζει να χαλαρώνει υπερβολικά (και εδώ αναφέρομαι σε κάποιους που κάνουν 20 λεπτά διαλογισμό και τους παίρνει ο ύπνος καθιστούς). Η δράση του είναι ήπια αλλά βαθιά, βοηθώντας τον νου να παραμείνει συγκεντρωμένος και ήρεμος για περισσότερο χρόνο.
Είναι ιδανικό για πρωινές συνεδρίες διαλογισμού, σε αντίθεση με το φασκόμηλο, που θα το πρότεινα για αυτούς που διαλογίζονται το βράδυ.
Συμπέρασμα
Η ένταξη αυτών των βοτάνων στην καθημερινή σου ρουτίνα μπορεί να προσφέρει σωματική ανακούφιση, πνευματική διαύγεια και ενεργειακή κάθαρση. Ο συνδυασμός Haritaki, χαμομηλιού, φασκόμηλου και πράσινου τσαγιού ενισχύει διαλογισμό, και λειτουργεί ως φυσικός καταλύτης που βαθαίνει την εμπειρία.
Ενσωμάτωσέ τα στην καθημερινότητά σου — και δες ένα μεγάλο boost στο διαλογισμό σου!